Պացիենտների համար / Հիվանդություններ / Սրտի իշեմիկ հիվանդություն

Կրծքահեղձուկ (ստենոկարդիա)

Կրծքահեղձուկը (ստենոկարդիան) կրծքավանդակի շրջանի սեղմող, այրող, ճնշող բնույթի ցավերն են, որոնք կարող են ճառագայթել ձախ ձեռքի, ստորին ծնոտի, ինչպես նաև թիկունքի շրջան, և հաճախ առաջանում են ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության կամ սթրեսային իրավիճակներում: Որոշ դեպքերում այն կարող է դրսևորվել որովայնի, թիկունքի, ուսագոտիների կամ զույգ բազուկների շրջանի թույլ ցավով կամ հևոցով, որոնք նույնպես առաջանում են ֆիզիկական ծանրաբեռնվածության կամ սթրեսային իրավիճակներում:

Սրտամկանի ինֆարկտ

Սրտամկանի ինֆարկտն առաջանում է պսակաձև անոթներից մեկի խցանման հետևանքով, որը տեղի է ունենում, երբ պսակաձև անոթի աթերոսկլերոտիկ վահանիկի հիմքի վրա ձևավորվում է արյան մակարդուկ:

Սրտամկանի ինֆարկտի ռիսկային խմբերը

1. Այն մարդիկ, որոնց մոտ առկա են մեկ կամ ավելի ռիսկի գործոններ, պետք է առավել ուշադիր լինեն մարմնի վերին կեսի շրջանում նկատվող ոչ սովորական ախտանիշների նկատմամբ:
2. Դա վերաբերում է ցանկացած միջին և ավելի բարձր տարիքի անձանց, ովքեր գեր են, վարում են նստակյաց կյանք, ծխող են, ունեն շաքարային դիաբետ, արյան մեջ խոլեսթերինի բարձր մակարդակ կամ սրտի հիվանդության ժառանգական հակվածություն:

Սրտամկանի ինֆարկտի ախտանիշները

Սրտամկանի ինֆարկտի ախտանիշներն են ստենոկարդիայի վերոնշյալ բնույթի երկարատև (20-30 րոպե և ավելի տևողությամբ) ցավերը, որոնք զուգորդվում են առատ քրտնարտադրությամբ և/կամ վախ մահվան հանդեպ, սրտխառնոցի զգացումով և փսխմամբ: Որոշ դեպքերում սրտխառնոցի զգացումը և փսխումը կարող են լինել միակ ախտանիշները: Սրտամկանի ինֆարկտների դեպքերի 30%-ը կարող են ախտորոշվել ԷՍԳ (էլեկտրոսրտագրության) միջոցով:

Ի՞նչ անել, երբ թվում է, թե ունեք սրտամկանի ինֆարկտ

• Հնարավորինս շուտ ստացեք բուժօգնություն, քանի որ յուրաքանչյուր րոպեն կարևոր է:
• Եթե սպասում եք/հապաղում եք, կամ բուժ. օգնություն ստանալը ձգձգվում է, ապա ընդունեք ասպիրին 75-325 մգ:
• Ժխտողականությունն արտահայտվում է հետևյալում. «Դա չի կարող լինել իմ սիրտը: Ես կսպասեմ մի քիչ և դա կանցնի»:
• Լսեք Ձեր մարմնի ձայնը, եթե թվում է, որ ինչ-որ մի բան այն չէ, ապա հավանական է...

Ի՞նչ է սրտի իշեմիկ հիվանդությունը

Սրտի իշեմիան հիվանդություն է, որի ժամանակ սրտամկանի որոշակի հատված չի ստանում բավարար քանակությամբ արյուն և, համապատասխանաբար, թթվածին և սննդարար նյութեր (գլյուկոզա):

Սրտի իշեմիկ հիվանդության (ՍԻՀ) ամենահաճախ հանդիպող պատճառը պսակաձև զարկերակների աթերոսկլերոզն է: Աթերոսկլերոզը անոթի լուսանցքի նեղացումը կամ խցանումն է անոթի պատերի մեջ ճարպերի և խոլեսթերինի կուտակվելու հետևանքով, երբ առաջանում են աթերոսկլերոտիկ «վահանիկներ»: 

Նկարում երևում է աթերոսկլերոզի հետևանքը. պսակաձև զարկերակի նշված հատվածը նեղացած է և նրա միջով շատ քիչ արյուն կարող է հոսել:

«Գյումրի» բժշկական կենտրոնի միջամտական սրտաբան Կարեն Միքայելյան

«Ստենոկարդիա» տեղեկատվական գրքույկից