Ըստ մասնագետների, Հայաստանում յուրաքանչյուր 4-րդ մարդը տառապում է դեպրեսիայով եւ այլ հոգեբանական խնդիրներով:
Հոգեբանական ծառայությունները մեր երկրում զարգացել են վերջին տարիներին: Շատերը չգիտեն եւ չեն հասկանում, թե որ դեպքում պետք է դիմել հոգեբանի: Հաճախ շփոթում են հոգեբանի եւ հոգեբույժի աշխատանքները: Ցավոք, մեր հասարակության մեջ կա կարծիք, որ հեգեբանին դիմում են հիվանդ կամ թույլ մարդիկ: Սակայն հեգեբանական աջակցությունը կարող է թեւթեւացնել մարդու կյանքը, օգնել նրան ելք գտնել բարդ իրավիճակներից: Հոգեբանական աջակցության հիմնական տեսակները հոգեբանական խորհրդատվությունն ու հոգեթերապիան են: Այս տեսակները միմյանցից տարբերվում են հետեւյալով` հոգեբանական խորհրդատվությունն ուղղված է կոնկրետ խնդրի կարգավորմանը, որը այցելուի համար անլուծելի է թվում եւ հոգեբանի աջակցության կարիք ունի: Հոգեբանական խորհրդատվությունը, սովորաբար, ենթադրում է 10-15 հանդիպում: Հոգեթերապիան ուղղված է մարդու անձնային բնութագրերի փոփոխմանը: Սա ավելի երկարտեւ աշխատանք է: Հոգեթերապիան օգտակար է` դեպրեսիա, վախեր, տագնապներ, անքնություն, նյարդային խանգարումներ ունեցող, ինչպես նաեւ՝ դժբախտություն, ծանր վիշտ ապրող մարդկանց:
Ե՞րբ դիմել հոգեբանի.
- վախերի, տագնապների, դեպրեսիաների ժամանակ,
- հոգեմարմնական հիվանդությունների ժամանակ (սթրեսների ժամանակ սրանում են որոշ քրոնիկ հիվանդություններ`բրոնխիալ ասթմա, ստամոքսի խոց, նեյրոդերմիտ),
- էնուրեզ (գիշերային անմիզապահություն),
- նյարդային տիկերի, լոգոնևրոզի, կակազելու դեպքում,
- սեքսուալ խնդիրների դեպքում,
- վնասակար սովորություններ,
- ագրեսիայի դեպքում,
- միջանձնային դժվարություններ,
- կոնֆլիկտներ` ընտանիքում, աշխատավայրում,
- հոգեբանական տրավմաներից հետո` հարազատի մահ, ամուսնալուծություն, վիրահատություն, ՃՏՊ եւ այլն:
Ցավոք, հոգեբանին փոխարինում են բարեկամները, հարեւանները եւ ծանոթները: Հոգեբանական բուժման հարցը լուծում են նշյալ անձանց հետ կիսվելով: Մինչդեռ հոգեբանական աջակցության կարիք մարդն անպայման զգում է կյանքի որեւէ փուլում: Հոգեբանը փորձում է կառուցել հարաբերություններ՝ հարգելով նրա արժեհամակարգը, ձեռքբերելով երկկողմանի վստահություն եւ ընդունելով մարդուն այնպիսին, ինչպիսին կա:
Ինչու՞ չեն դիմում հոգեբանի.
- անվճարունակության պատճառով,
- հաշվի առնելով շրջապատի կարծիքը,
- նախընտրում են հոգեբանի փոխարեն դիմել բախտագուշակի,
- վախի պատճառով, քանի որ հոգեբանը կբացահայտի այն, ինչն այցելուն չէր ցանկանա ի հայտ բերել:
«Գյումրի բժշկական կենտրոն»-ի կլինիկական հոգեբան Գայանե Բաղդասարյանը