23.07.2015
Օստեոխոնդրոզը հունական բառ է, կազմված 2 բառից` «ոսկր և աճառ»: Օստեոխոնդրոզ ասելով հասկանում ենք ողնաշարի աճառային վնասում։ Դա դեգեներատիվ-դիստրոֆիկ փոփոխությունների հետևանքով առաջացած քրոնիկական հիվանդություն է: Այն բնորոշվում է` միջողային սկավառակի, հարակից հոդային մակերեսների, ողնաշարի կապանային համակարգի վնասումով։ Հիվանդությունն առկա է բնակչության մոտավորապես 80 տոկոսի մոտ։ Առաջին նշանները նկատվում են 20-30տարեկանում:
Հիվանդության առաջացման պատճառները.
- ինֆեկցիոն հիվանդություններ,
- ողնաշարի տրավմատիկ վնասումներ,
- ողնաշարի բնածին դեֆեկտներ,
- տարիքային փոփոխություններ,
- նստակյաց կյանք,
- ճարպակալում և ոչ ճիշտ սունդ,
- էմոցիոնալ սթրեսներ,
- ողնաշարի հաճախակի ծանրաբեռնվածություն,
- ծխել,
- օրգանիզմում նյութափոխանակության խանգարում` հատկապես կալցիում, ֆոսֆոր,
- միկրոէլեմենտների և վիտամինների ոչ բավարար քանակ` մագնեզիում,մանգան, ցինկ, վիտամին D,
- ողնաշարի արյան շրջանառության խանգարում, որի հետևանքով նկատվում է միջողային սկավառակի բարձրության իջեցում, որը բերում է ողնաշարի ճկունության և ամրության անկման:
Օստեոխոնդրոզի տեսակները
Տարբերվում են օստեոխոնդրոզի հետեւյալ տեսակները.
- պարանոցային,
- կրծքային,
- գոտկային:
Ինչպե ՞ս ախտորոշել
Հիվանդության գլխավոր ախտանիշը ցավն է: Կախված այն բանից, թե ողնաշարի որ հատվածում է գտնվում միջողային սկավառակի վնասումը` ցավի տեղը տարբեր է:
Ողնաշարի հատվածի օստեոխոնդրոզն ուղեկցվում է գլխացավով, գլխապտույտով, սրտխառնոցով, սրտխփոցով, ականջներում աղմուկով: Շատ դեպքերում հիվանդներին թվում է, թե ցավում է սիրտը, սակայն դա սեղմված նյարդերի ցավեր են:
Հիվանդության ժամանակ ողնաշարի տվյալ հատվածում նկատվում են արտահայտված ցավեր, գոտկային հատվածի պարագայում առաջանում են զգացողության խանգարումներ ոտքերում, դեպի ստորին վերջույթներ ճառագայթող ցավ: Ցավն ուժեղանում է շարժման ժամանակ, այն կարող է լինել սուր կամ բութ բնույթի, որի հետեւանքով հիվանդն ընդունում է հարկադրական դիրք:
Օստեոխոնդրոզի ախտորոշման մեջ կարեւոր նշանակություն ունեն ճիշտ կատարված հետազոտությունները, հիվանդի ֆիզիոլոգիական զննումը, ողնաշարի համապատասխան հատվածի ռենտգենոգրաֆիան:
Այլընտրանքային բուժում
Լավագույն կանխարգելումը կանոնակարգված սնունդն ու մարմնամարզությունն է: Ցանկալի է կատարել հետեւյալ վարժությունները.
- առավոտյան թույլ տեղային մերսում` գոտկային հատվածում, ոտքերում,
- վերջույթների մեխանիկական շարժումներ, գլխի շարժումներ՝ աջ եւ ձախ, ձգումներ,
- լող, հատկապես մեջքի վրա:
Ինչպե ՞ ս սնվել
Օստեոխոնդրոզի ժամանակ պետք է սննդակարգում ավելացնել սպիտակուցները, հրաժարվել սնկից: Կտրուկ սահմանափակել աղը, շաքարավազը, քաղցրաբլիթները, խաղողի հյութը, թունդ սուրճը, թեյի, ալկոհոլի, ծխախոտի օգտագործումը: Օրական սննդակարգի չափը չպետք է գերազանցի 2 կգ-ը, հեղուկները` 1 լիտրը, կկալ-ները` 2600 միավորը: Ուտելիքի ընդունումն օրական պետք է լինի 5 անգամից ոչ ավելի:
Ո ՞ րն է ճիշտ բուժումը
Բուժել օստեոխոնդրոզը պրակտիկերեն ռեալ չէ: Հնարավոր է միայն կանգնեցնել հիվանդության ընթացքը եւ մեղմացնել ախտանիշները: Գոյություն ունեն կոնսերվատիվ եւ վիրահատական բուժում: Յուրաքանչյուր հիվանդի համար առկա է անհատական բուժման մոտեցում:
- Դասական բուժումը դեղորայքային է: Օգտագործվում են ցավազրկողներ, հակաբորբոքային դեղեր, տարբեր քսուկներ, նաեւ դեղորայք, որը կարգավորում է արյան շրջանառությունը: Սակայն, նմանատիպ բուժումը պետք է պարբերեբար կրկնել, քանի որ դեղորայքի ազդեցությունը ժամանակավոր է:
- Ֆիզիոթերապիա. այս բուժումն իրականացվում է մագնիսով: Մեթոդի էությունն անհատական կիրառման մեջ է, քանի որ կան հակացուցումներ: Օրինակ`մերսումները հակացուցված են բարորակ գոյացություններ ունեցողներին:
- Ռեֆլեկսաթերապիա. այս մեթոդի բուժման արդյունքը երեւում է առաջին իսկ բուժման փուլից, հնարավոր է ախտանիշների ամբողջությամբ վերացում:
- Մանուալ թերապիա. այս բուժման տարբերակը հիշեցնում է մերսում: Տարբերությունը կայանում է նրանում, որ մերսումների ժամանակ աշխատում են մկանների հետ, իսկ մանուալ թերապիայի ժամանակ՝ ողերի հետ:
- Վիրահատական միջամտություն. սա հաճախ կատարվում է միջողային ճողվածքների հեռացման եւ ողնաշարի դեֆորմացիայի հեռացման նպատակով:
- Բուժական ֆիզկուլտուրա, որն անհրաժեշտ է բոլորին:
«Գյումրի բժշկական կենտրոն»-ի նյարդաբան Սիրանուշ Հարությունյան
